Kto z nas nie miał babci, która specjalizowała się w robieniu gołąbków? Po prostu ten smak był i jest nie do podrobienia przez nikogo. Możemy spróbować zbliżyć się nieco do niego wykorzystując klasyczne przepisy i parę użytecznych wskazówek, jak zrobić pyszne gołąbki. Jednak na wstępie warto przybliżyć Wam nieco więcej informacji na temat samego dania.
Gołąbki na świecie
Farsz owinięty kapustą to popularne danie nie tylko w Polsce, ale także w centralnej, północnej i wschodniej Europie. Może Was to zaskoczyć, ale gołąbki znane są również w północnej Afryce, czy Chinach. Przepisy są do siebie bardzo podobne, ale w zależności od regionu, różnią się nadzieniem. Mięsne nadzienia, jak wieprzowina, jagnięcina, czy wołowina dominują przede wszystkim w Europie. Mięso miesza się głównie z cebulą, czosnkiem i różnymi przyprawami. W naszym przypadku absolutną koniecznością jest dodanie lekko ugotowanego ryżu. Równie popularne bywają wersje z jęczmieniem, grzybami i warzywami. Jęczmień w miejsce ryżu pojawia się częściej im dalej na północ Polski podróżujemy.
O ile klasyczne polskie przepisy zakładają zawijanie farszu w sparzoną wrzątkiem kapustę, tak w niektórych regionach Europy (zwłaszcza południowo-wschodniej części), używa się sfermentowanych liści kapusty. Z kolei w Azji gołąbki zawija się często w kapustę pekińską, a do farszu dodaje m.in. tofu, owoce morza, czy grzyby. Gołąbki gotuje się w sosie, piecze, dusi lub gotuje na parze. Znanych jest ponad 40 odmian na całym świecie, m.in. w Wietnamie, Brazylii, Iranie, Turcji, Chorwacji, Izraelu, czy Grecji.
Gołąbki polskie a ukraińskie holubtsi
Gołąbki na Ukrainie znane są jako holubtsi. W zależności od regionu Ukrainy, stosuje się kaszę kukurydzianą lub kaszę gryczaną. Miesza się je ze skwarkami, podsmażoną cebulą i surowym mięsem mielonym. Co ciekawe, na wiosnę często liście kapusty zastępowane są świeżymi liśćmi buraka lub młodymi liści winogron. Ukraińskie holubtsi smaży się na patelni, a następnie dusi w sosie pomidorowym lub grzybowym z dodatkiem kwaśnej śmietany. W wielu regionach Ukrainy, Holubtsi stanowi jedną z dwunastu tradycyjnych potraw świątecznych.
Sos do gołąbków
Gosia i ja nie wyobrażamy sobie gołąbków bez gęstego, pomidorowego sosu. To właśnie tak jak nasze babcie – gotujemy gołąbki w dużym garnku wypełnionym takim sosem z dodatkiem śmietany. Co ciekawe, sam sos różni się znacznie w zależności od rodzaju kuchni. Na północy Europy w krajach jak Finlandia, czy Szwecja, gołąbki je się z dżemem z borówek! Jakie są jeszcze inne popularne sosy do gołąbków? W Polsce spotyka się często sos grzybowy i sos pieczeniowy. W innych częściach Europy spotkamy sosy jogurtowe, miętowe, czystą oliwę z oliwek, czy ocet.
Tradycyjne gołąbki - składniki
Tradycyjne gołąbki - przepis krok po kroku
- Do wykonania tego przepisu możemy użyć specjalnej kapusty do gołąbków. Jest ona dość duża, ale płaska – ma ogromne liście, co ułatwia zawijanie gołąbków. Jest dostępna np. w Lidlu i Biedronce.
Kapusta na gołąbki - Kapustę obieramy na surowo liść po liściu. W niektórych domach taką całą kapustę wkłada się do garnka i obgotowuje przez kilka minut, by ją zmiękczyć. My tak nie robimy, bo gorąca woda zbiera się w zakamarkach i łatwo się poparzyć.
- Gotujemy ryż przez około 8 do 10 minut. Nie musi i nie chcemy by był miękki (ugotowany). W niektórych przepisach dodaje się ryż na surowo, ale my wolimy go obrobić nieco wcześniej by uniknąć późniejszych niespodzianek. Ryż zostawiamy do ostygnięcia.
- Gdy ryż ostygnie, przekładamy go do dużej miski i mieszamy z mięsem mielonym, łyżką sosu pomidorowego, podsmażoną na patelni drobno pokrojoną cebulą, jajkiem, solą i pieprzem. Dokładnie mieszamy. Jeżeli lubicie ostrzejsze smaki – na tym etapie możecie dodać więcej pieprzu, lub nieco ostrzejszej przyprawy chili.
Farsz na gołąbki - Kapustę obieramy liść po liściu. Wrzucamy je do wrzątku i gotujemy przez 1 do 2 minut. Wyciągamy i czekamy, aż nieco ostygnie.
Liście zrobią się bardziej miękkie i nie będą się rwały - Dolna część liści jest gruba i po dłuższym gotowaniu stanie się twarda. Na tym etapie nieco ją skracamy przycinając.
- Teraz przyszedł czas na dodanie farszu. Jego ilość zależy od wielkości liścia i docelowej wielkości gołąbków. Przyjmijmy, że jeden gołąbek powinien dostać ze 3 łyżki farszu, który kładziemy na brzegu grubszej części liścia – to istotne.
- Boki liścia kapusty zaginamy na farsz i zwijamy zaczynając właśnie od grubszej strony liścia.
- Na spód dużego garnka kładziemy kilka liści kapusty. Dzięki temu prostemu rozwiązaniu – gołąbki nie przykleją się do dna i nie przypalą. Następnie zwinięte gołąbki układamy równo w garnku, najpierw w poziomie, a później jeden na drugim.
- Wlewamy przecier pomidorowy lub sos pomidorowy i dodajemy nieco wody. Dodajemy przyprawy, jak liść laurowy, kilka ziarenek ziela angielskiego. Możemy dodać także kostkę rosołową. Gotujemy całość na wolnym ogniu przez godzinę do nawet 1.5 godziny. Ostateczny czas zależy od wielkości i grubości kapusty.
Do garnka z gołąbkami dodajemy przecier pomidorowy i przyprawy - Bardzo często zagęszcza się sos na gołąbki, chociaż niektórzy lubią gdy jest bardziej wodnisty. Aby zagęścić sos na gołąbki możemy to zrobić na dwa sposoby – w garnku z gołąbkami, co nie jest proste. Alternatywą jest osobny garnek, co Wam polecamy. Ostrożnie przelewamy sos do drugiego garnka. Dodajemy 2 łyżki mąki pszennej, łyżeczkę mąki ziemniaczanej i 3 łyżki śmietany 30%. Do całości wlewamy pół szklanki wody i dokładnie mieszamy. Przelewamy do garnka z gołąbkami i zostawiamy do zagotowania.
Smacznego!
Smaczna porada:
- Mieszając składniki na farsz warto dodać łyżkę przecieru pomidorowego. W ten sposób smak farszu zbliży się do sosu.
- Na dno garnka należy położyć luźne liście kapusty. W ten sposób gołąbki nie przykleją się do spodu.
- Gołąbki najlepiej odgrzewa się w małym garnku z sosem. Jeżeli mocno zgęstnieje – dolejcie trochę wody.
- Można podawać je z ziemniakami, a nawet do samego chleba.
Przydatne urządzenia:
- Duży garnek z przykrywką
Dołącz do grupy Smacznyblog.pl na Facebook. Dyskutuj, dziel się pomysłami, odkrywaj kulinarny świat wspólnie z nami.
